Alles wat je moet weten over de eikenprocessierups
De afgelopen zomers kon je niet om hem heen: de eikenprocessierups. Zag je ‘m niet in het bos, dan kwam hij voorbij in het nieuws. Vooral de vervelende klachten die de jeukrups veroorzaakt maken ‘m berucht. Maar wat voor beestje is het eigenlijk en hoe kun je overlast bestrijden?
De eikenprocessierups: de basis
De eikenprocessierups is een behaarde rups, die leeft van eikenbladeren. Tussen april en juli kruipen de grijze rupsen groepsgewijs, in processie (vandaar de naam), naar boomtoppen om daar de bladeren op te eten. Dat gebeurt vooral in de eik, maar bij veel onderlinge concurrentie wijken de rupsen ook uit naar beuken en berken.
Overlast van de eikenprocessierups
Naast de normale beharing heeft de rups zo’n 700.000 microscopisch kleine brandharen op zijn huid. Het zijn verdedigingsmechanismes van ongeveer 0,2 tot 0,3 millimeter lang, met kleine weerhaakjes. De rups kan de haren actief afschieten als hij zich bedreigd voelt. Ook gebruikt hij de brandharen bij het bouwen van zijn nest. Deze haren, rondvliegend in lucht, zorgen voor klachten bij mensen. Denk dan aan jeuk, blaasjes en ontstoken ogen. Vooral in juni, juli en augustus komt dit veel voor.
Bestrijding van de eikenprocessierups
Spaarnelanden vangt jaarlijks eikenprocessierupsvlinders bij eiken in de openbare ruimte. Dat gebeurt met feromoonvallen. Het aantal gevangen vlinders geeft mooi inzicht in de mogelijke aanwezigheid van nesten van de eikenprocessierups. In 2018 is zo op twee locaties in Haarlem de eikenprocessierups aangetroffen. Deze zijn machinaal weggezogen. Mocht de rups op grote schaal voorkomen, dan kan Spaarnelanden de bomen ook bespuiten met een biologisch afbreekbaar bestrijdingsmiddel. Heb je zelf een eikenboom in de tuin staan? Dan ben je zelf verantwoordelijk voor de eventuele bestrijding van de rups. Schakel hiervoor wel een gecertificeerd bedrijf in.
Spinselmot versus eikenprocessierups
En voordat je denkt een eikenprocessierups ontmoet te hebben, check dan eerst of het niet om de onschuldige spinselmot gaat. Spinselmotten zijn rupsen die verschillende soorten bomen en struiken kaalvreten. Ze kapselen daarbij de boom in met een dicht wit zijdespinsel. De webben van de eikenprocessierups en spinselmot lijken op elkaar, maar de rupsen verschillen. Zo zijn eikenprocessierupsen behaard en donker van kleur. De spinselmotrupsen zijn een stuk lichter en niet behaard.
Wat kun jij doen?
Kom je langs een gemeentelijke weg een eikenboom tegen met de eikenprocessierups? Meld dit bij de gemeente Haarlem via deze link of telefoonnummer 14 023. Besmette bomen langs een provinciale weg kun je melden bij de provincie Noord-Holland via tel. 0800 – 0200 600 (gratis) of per mail naar servicepunt@noord-holland.nl. Heb je last jeuk en bultjes of oogklachten? Spoel je ogen en huid met lauw water en haal de brandharen van je huid met plakband. Niet krabben of wrijven! Heb je na twee weken nog steeds last, ga dan naar de huisarts.